«Η νηστεία ως οδός σωτηρίας του ανθρώπου»

Του Πρωτοσυγκέλλου της Ι.Μ. Φωκίδος, Γέροντος Νεκταρίου Μουλατσιώτη

Αδελφοί μου

Χάριτι Θεού φθάσαμε και φέτος στην Κυριακή της Τυροφάγου. Από αύριο ξεκινά η μεγάλη νηστεία της αγίας Τεσσαρακοστής, που την ακολουθεί η νηστεία της Μεγάλης Εβδομάδος.

Τα παλαιά χρόνια νήστευαν όλοι οι άνθρωποι, διότι πίστευαν βαθιά στον Ιησού Χριστό και την Εκκλησία Του. Την εποχή εκείνη τα καταστήματα που πουλούσαν κρέατα και άλλα αρτύσιμα προϊόντα, έκλειναν, διότι κανείς άνευ σοβαρού λόγου δεν κατέλυε την περίοδο της νηστείας. Όπως γνωρίζουμε, τότε δεν υπήρχαν και οι σημερινές ανέσεις. Δεν υπήρχαν οι καταψύκτες και τα ψυγεία, ώστε να συντηρηθούν τα εναπομείναντα αρτύσιμα τρόφιμα. Για τον λόγο αυτό, τα κρέατα ή τα ψάρια τους οι χριστιανοί τα πάστωναν, τους έβαζαν δηλαδή αρκετό αλάτι, ώστε να συντηρηθούν. Ομοίως τα τυριά τους τα συντηρούσαν στην αλμύρα και γενικά ό,τι τους είχε περισσέψει από τα αρτύσιμα προϊόντα, έβρισκαν τρόπο να τα συντηρήσουν έως την Κυριακή του Πάσχα, που θα έτρωγαν και πάλι, για να γιορτάσουν την Ανάσταση του Κυρίου μας, αλλά και τη δική τους πρώτη ανάσταση.

Ονομάστηκε λοιπόν “Τσικνοπέμπτη” η Πέμπτη πριν από την Κυριακή των Απόκρεω, διότι αυτή τη μέρα και το Σαββατοκύριακο που την ακολουθεί, προσπαθούσαν ό,τι κρεατικό είχε απομείνει να το καταναλώσουν. Αμέσως μετά ακολουθεί η εβδομάδα της Τυρινής, κατά την οποία έπρεπε να φαγωθεί και κάθε είδος γαλακτοκομικό, ψαρικό, ή ό,τι προϊόν περιέχει αυγά. Έπρεπε το σπίτι και όλα τα καταστήματα να καθαρίσουν απ’ ό,τι αρτύσιμο υπήρχε και να κρυφτεί οτιδήποτε μπορούσε να διατηρηθεί.

Όλοι καθάριζαν τα πάντα. Έτσι η Δευτέρα που ξημέρωνε μετά την Κυριακή της Τυρινής, έβρισκε όλα τα σπίτια και τα καταστήματα καθαρά από καθετί αρτύσιμο. Η Δευτέρα έπρεπε να βρει όλα τα νοικοκυριά καθαρά, γι’ αυτό και ονομάστηκε από τους χριστιανούς μας “Καθαρά Δευτέρα”.

Αυτές ήταν ευλογημένες εποχές αδελφοί μου. Οι χριστιανοί τηρούσαν τότε όλες τις νηστείες της Πίστεώς μας, διότι αγαπούσαν τον Θεό, πίστευαν σ’ Αυτόν και ζούσαν σύμφωνα με το θέλημά Του. Γνώριζαν ότι διά της πείνας ο άσωτος υιός αναζήτησε ξανά και βρήκε τον Πατέρα του, επιστρέφοντας στο πατρικό του σπίτι. Γι’ αυτό όλοι νήστευαν αυστηρά, εκτός βέβαια από εκείνους που πραγματικά ήταν ασθενείς και είχαν πάρει την ευλογία του πνευματικού τους για να τρώνε.

Αδελφοί μου, κανένας δεν “καταπατούσε” τότε την νηστεία, αν δεν είχε λάβει πρώτα την ευλογία του πνευματικού του πατρός. Γνώριζαν όλοι, ότι η πείνα που θα φέρει στα ανθρώπινα στομάχια η νηστεία, θα οδηγήσει και την δική τους ψυχή στη μνήμη της ζωής του ασώτου υιού. Ήξεραν ότι σαν τον άσωτο, θα έλθουν εις εαυτόν, ότι νηστεύοντας ο καθένας θα διακρίνει τα λάθη, τα σφάλματα, τις ασωτίες και τις αμαρτίες του. Μετά θα ακολουθούσε ο δρόμος της μετανοίας, της εξομολογήσεως των δακρύων και της αληθινής επιστροφής των ψυχών και των σωμάτων στο σπίτι του Θεού Πατέρα.

Αυτοί είναι οι άνθρωποι της Πίστεώς μας. Αυτοί δόξασαν την Εκκλησία μας και την Ορθοδοξία μας. Αυτοί έλαβαν τον στέφανο της αγιότητος και του μαρτυρίου. Αυτοί ήταν οι ευλογημένοι πρόγονοί μας.

Αλίμονο σε εμάς που ζούμε, κλήρος και λαός, στις έσχατες αυτές ημέρες της ελεύσεως του υιού της ανομίας και της ασεβείας. Ήδη το αντίχριστο πνεύμα του υιού της απωλείας έχει επικρατήσει επί της γης. Ό,τι σώζει την ψυχή και το σώμα, σήμερα τα όργανα του αντιχρίστου το καταργούν. Παντού επικρατεί η ύβρις κατά του Θεού, η ασέβεια και η καταπάτηση του θελήματός Του. Ό,τι είναι αντίθετο με το πνεύμα και την χριστιανική ζωή γίνεται πλέον νόμος του κράτους, καταργώντας τον θεϊκό νόμο. Σημαία της εποχής μας έγινε πλέον η αμαρτία και η ασωτία. Οι αρετές χαρακτηρίζονται ως μεσαιωνικές και απαρχαιωμένες. Όπου κυβερνά ο διάβολος και τα όργανά του, ψηφίζονται νόμοι αντίθετοι προς τον Χριστό και αυτό το ονομάζουν πρόοδο! Αυτοί έγιναν οι προοδευτικοί και οι χριστιανοί οπισθοδρομικοί....

Ιδού πού φτάσαμε. Ποιος φταίει; Όλοι εμείς φταίμε αδελφοί μου που ξεκινήσαμε να καταπατούμε τις εντολές του Θεού, πρώτα μέσα από τις οικογένειές μας. Όλοι αυτοί που αρνούνται τα της πίστεώς μας, είναι παιδιά και εγγόνια δικά μας. Ό,τι φυτέψαμε στις καρδιές τους ως γονείς, ως δάσκαλοι, ως ιερείς, αυτά και απολαμβάνουμε. Όπως στρώσαμε τώρα κοιμόμαστε και ό,τι σπείραμε, σήμερα θερίζουμε.

Επί τούτου και ο Απόστολος των Εθνών Παύλος, που είναι το στόμα του Αγίου Πνεύματος, στο σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα λέγει: Η νύχτα της αμαρτίας έχει προχωρήσει, αλλά μη φοβάστε, διότι πλησιάζει η ημέρα του φωτός. Γι’ αυτό εμείς οι χριστιανοί, ας πετάξουμε από πάνω μας όλα τα έργα του σκότους που συνιστούν την αμαρτία. Ας φορέσουμε τα έργα των αρετών και του φωτός. Τέρμα τα γλέντια και τα φαγοπότια. Τέρμα η μέθη, οι φιλονικίες και οι ζηλοφθονίες. Τέρμα οι αμαρτωλές και αισχρές πράξεις που ικανοποιούν τα σαρκικά πάθη.

Έρχεται λοιπόν η  ευλογημένη νηστεία. Ας μιμηθούμε όλοι μας τώρα τον άσωτο υιό. Με ταπείνωση ας αγωνιστούμε στα στάδια των αρετών, για να ενδυθούμε με τις αρετές του Χριστού, να φορέσουμε και εμείς “την στολή την πρώτη” που έλαβε ο άνθρωπος μέσα στον Παράδεισο, για να μπορέσουμε έτσι να εμφανιστούμε ενώπιόν Του.

Γι’ αυτό μας τονίζει ο Παύλος, σταματήστε επίσης να κρίνετε και να κατακρίνετε τους αδελφούς σας. Υπάρχει αιώνιος κριτής και αυτός είναι ο Θεός. Αυτός θα αποδώσει στον καθένα μας, ανάλογα με τα έργα του. Δείξτε αγάπη και όχι αυστηρότητα, ώστε και ο Κύριός μας με αγάπη και έλεος να κρίνει κι εμάς. Αλλά και ο Ευαγγελιστής Ματθαίος στο ευαγγελικό ανάγνωσμά του, τα ίδια μας διδάσκει. Να προσέξουμε, ποιοι είναι οι θησαυροί μας: Είναι οι αρετές μας ή οι αμαρτίες μας; Διότι όπου είναι ο θησαυρός μας, εκεί είναι και η καρδιά μας.

Αδελφοί μου, ζούμε σε μια χώρα που είναι πλέον Ορθόδοξη μόνο στο όνομα. Στην πράξη δυστυχώς έχουμε αφήσει το πνεύμα του αντιχρίστου να επικρατεί σε όλο τον καθημερινό μας βίο.

Η Εκκλησία μας ωστόσο, ως άλλη Κιβωτός Σωτηρίας του σημερινού ανθρώπου φωνάζει όπως άλλοτε ο Νώε και καλεί τα παιδιά της να εισέλθουν εντός αυτής. Σε λίγο η πόρτα της κιβωτού θα κλείσει και τότε, για όσους άκουσαν την φωνή της και δεν εισήλθαν σε αυτή, θα είναι πολύ αργά.