ΥΠΑΡΧΟΥΝ, αγαπητοί μου, άπιστοι και άθεοι, που ανοίγουν τα στόματά τους και χλευάζουν τα όσια και ιερά, και προσπαθούν να ξερριζώσουν απ’ τις καρδιές των ανθρώπων την πίστι στο Θεό. Μερικοί από αυτούς λένε με τρόπο δόλιο· Καλά είν’ αυτά που λέει το Ευαγγέλιο και κηρύττει η  Εκκλησία, αλλά ποιός τα κάνει;… Ο λόγος αυτός σπέρνει απιστία. «Ποιός τα κάνει;…»· θέλουν δηλαδή να πουν, ότι το Ευαγγέλιο πάλιωσε πλέον. Αλλά ο ήλιος μπορεί να παλιώσει, το Ευαγγέλιο δεν παλιώνει. Αυτοί δεν πιστεύουν, γι’ αυ­τό θέλουν ένα καινούργιο «ευαγγέλιο», αντιευαγγέλιο, «ευαγγέλιο» του αντιχρίστου. Τι έχουμε ν’ απαντήσουμε σ αὐτούς; Ότι, και ένας ακόμη μεσ στὰ δισεκατομμύρια αν παρουσιαστή να εφαρμόζει το Ευαγγέλιο, αρκεί αυτός ν’ αποδείξει, ότι η εφαρμογή του Ευαγγελίου είνε δυνατή. Εφ’ όσον ένας το εφήρμοσε, μπορούν να το εφαρμόσουν και οι άλλοι· διότι όλοι οι άνθρωποι είνε του αυτού φυράματος.

* * *

Πως έζησαν οι άγιοι, το λέει το ευαγγέλιο σήμερα. Ένα από τα γνωρίσματα των αγίων είναι  ποιο; Το είπε ο Χριστός· Όποιος με ομολογήσει, θα τον ομολογήσω κ’ εγώ μπροστά στον ουράνιο Πατέρα (βλ. Ματθ. 10,32). Καθήκον μας δηλαδή είναι η ομολογία.
Τι θα πη ομολογία; Αυτό που πιστεύεις να μην το κρύβης, αλλά να το λες με το στόμα σου. Σωστό ειν’ αυτό. Όπως ένας νέος που αγαπάει μια νέα δεν κρύβει τον έρωτά του, αλλ’ όπου να σταθεί με όλα τα μέσα (με νεύματα, με λουλούδια, με γράμματα, με ποιήματα, με τραγούδια, με κάθε τρόπο) εκφράζει τον έρωτά του, φανερώνει την αγάπη του, έτσι κ’ εσύ. Αν είσαι Χριστιανός, αν αισθάνεσαι αγάπη για το Χριστό, να τον ομολογείς παντού, να τον κηρύττης θερμά. Αυτό έκαναν οι άγιοι Πάντες· ωμολόγησαν το Χριστό.

Που τον ωμολόγησαν; Όχι μόνο στα χρόνια τα ήσυχα, αλλά και στα χρόνια τα δύσκολα, στα φοβερά χρόνια των διωγμών. Τότε ένα έγκλημα υπήρχε· το να λέει κανείς ότι είναι Χριστιανός. Το να ομολογήσει ότι είναι Χριστιανός αποτελούσε αιτία συλλήψεώς του. Τον έπιαναν, τον ωδηγούσαν στο δικαστήριο και του έκαναν την ερώτηση· Είσαι Χριστιανός; Το να πεις σήμερα, Είμαι Χριστιανός, δεν κοστίζει τίποτα· τότε το να πεις, Ναι είμαι Χριστιανός, κόστιζε το κεφάλι σου! Είσαι Χριστιανός; ρωτούσαν τότε, δυό λέξεις. Και άλλοι μεν αρνούντο, άλλοι δε ωμολογούσαν και έλεγαν «Είμαι Χριστιανός». Και εφυλακίζοντο, εστερούντο τα δικαιώματά τους, απελύοντο από τις θέσεις τους, υπεβάλλοντο σε φοβερά μαρτύρια, για τα οποία ομιλεί ο απόστολος σήμερα (βλ.  Εβρ. 11,33–12,2), και τέλος τους κατεδίκαζαν σε θάνατο και τους εκτελούσαν. Κ’ εκείνοι μέχρι την τελευταία στιγμή ωμολογούσαν το Χριστό, δεν τον αρνούντο.

Θέλετε ένα παράδειγμα; Θα μπορούσα να διηγηθώ πολλά, αλλά δεν έχετε όρεξη. Ενώ το βράδυ στην τηλεόραση ακούτε επί ώρες τις ψευτιές του κόσμου, στην εκκλησία στενοχωριέστε, δε βλέπετε την ώρα πότε να πη ο ιερεύς το «Δι εὐχῶν». Τέτοια είναι η γενεά μας. Λοιπόν μόνο ένα μαρτύριο θα σας διηγηθώ.
Ήταν μια γυναίκα 25 ετών, πλούσια, μορφωμένη και ωραία. Ήταν παντρεμένη· είχε άντρα σπουδαίο, με τον οποίο είχε αποκτήσει ένα χαριτωμένο αγοράκι. Την έπιασαν, την ωδήγησαν μπροστά στο δικαστήριο. ―Είσαι Χριστιανή; ―Είμαι Χριστιανή. ―Εσύ, μια τόσο σπουδαία γυναίκα, να είσαι Χριστιανή; ―Είμαι, δεν το αρνούμαι. Την φυλάκισαν και την κατεδίκασαν εις θάνατον. Και ενώ ήταν έτοιμοι την άλλη μέρα να την εκτελέσουν, πήγε το βράδυ ο πατέρας της και ο άντρας της. Ο πατέρας πέφτει στα πόδια της κόρης· ―Παιδί μου, τι είν’ αυτό που κάνεις; γιατί να μας στερήσεις την παρουσία σου; Αρνήσου, πες ότι δεν είσαι Χριστιανή. ―Όχι, πατέρα. ―Μα δε μας αγαπάς; ―Σας αγαπώ, αλλά παραπάνω αγαπώ το Χριστό. Έρχεται και ο άντρας της, που την αγαπούσε, και με δάκρυα στα μάτια της λέει·―Πως το κάνεις αυτό; δεν αγαπάς το παιδί σου; δεν αγαπάς εμένα; Τι απαντάει εκείνη η ευλογημένη; Λόγια που δεν υπάρχει ζυγαριά να τα ζυγίσει και καμμιά γυναίκα δεν τα λέει σήμερα· ―Κ’ εσένα αγαπώ, και το παιδί αγαπώ· αλλά χίλιες φορές περισσότερο αγαπώ το Χριστό!… Γυναίκες, αν κάνετε είδωλα τους άντρες και τα παιδιά σας, θα κολαστήτε.
Ζούμε βέβαια τώρα σε εποχή φιλελευθέρου δημοκρατικού πολιτεύματος, κανείς δε μας διώκει. Αλλά «ρόδα είναι και γυρίζει», αλλάζει ο κόσμος. Δεν αποκλείεται να βρεθούμε κ’ εμείς σε δοκιμασία. Φαντασθήτε λ.χ. ν’ απαγορευθή ο εκκλησιασμός, όπως έγινε αλλού. Σας ερωτώ· εάν βγη ένα τέτοιο διάταγμα και λέει ότι «Όποιος πάει στην εκκλησία, θα εκτελήται», ποιός θα το αψηφήση; Ούτε ο παπάς δε θα πάει! Γιατί δεν είμαστε θερμοί Χριστιανοί, δεν έχουμε μέσα μας τη φωτιά του αγίου Πνεύματος ώστε να προτιμήσουμε τη θυσία. Είμεθα ύλη και μόνο ύλη, κοιλιά και έντερα και έρωτες αισχροί, τίποτα περισσότερο.

 

* * *

 

Σας ομιλώ με σκληρά λόγια. Αλλά πρέπει από τώρα να προετοιμάσουμε τον εαυτό μας για την ομολογία της πίστεως. Κ’ επειδή είναι δύσκολο να φθάσουμε απ’ ευθείας στη μεγάλη ομολογία και στο μαρτύριο, ας αρχίσουμε με μικρές ομολογίες. Ποιές είναι οι μικρές ομολογίες; Λόγου χάριν· σηκώνεσαι το πρωί; κάνε το σταυρό σου· μια ομολογία είναι αυτή, μικρά ομολογία. Πηγαίνεις στο χωράφι; κάνε το σταυρό σου· μικρά ομολογία είναι αυτή.  Ε­πιστρέφεις, κάθεσαι στο τραπέζι, έχεις όλα τ’ αγαθά εκεί; κάνε το σταυρό σου· μικρά ομολογία είναι αυτή.  Ακούς την καμπάνα να χτυπάει; κάνε το σταυρό σου· μικρά ομολογία είναι κι αυτή. Περνάς από εκκλησία; κάνε το σταυρό σου· μικρά ομολογία είναι αυτή. Μπαίνεις στο αυτοκίνητο; κάνε το σταυρό σου. Ποιός κάνει σήμερα το σταυρό του ξεκινώντας; Κανείς. Κ’ ύστερα κλαίμε όταν σκοτώνωνται άνθρωποι. Στην Ελλάδα έχουμε τροχαία δυστυχήματα όσα σε καμμιά άλλη χώρα· γιατί μπαίνουν στα αυτοκίνητα όχι μόνο χωρίς σταυρό αλλά και με βλαστήμιες. Πριν πιάσης το τιμόνι κάνε το σταυρό σου· μικρά ομολογία της πίστεως είναι. Πας στο καφενείο, ακούς τον άλλο να υβρίζη το Χριστό, το Θεο, την Παναγία; έχεις γλώσσα; να υπερασπισθής! Αν ύβριζε τον πατέρα η τη μάνα σου, τι θα έκανες; έτσι θα σιωπούσες; Αν πιστεύης, δείξε την πίστη σου.

Ας ομολογούμε, αγαπητοί μου, το Χριστό παντού και πάντοτε. Γι’ αυτό μας έδωσε ο Θεός τη γλώσσα. Τα ζώα δε μιλάνε· ο άνθρωπος μόνο έχει αυτό το προνόμιο. Και λέμε τόσα λόγια. Αν μετρήσεις, μέσα σε μια μέρα άλλος λέει 100 λέξεις, άλλος λέει 500, άλλος 600, άλλος 1.000· για έρωτες, για γυναίκες, για συνοικέσια, για διαζύγια, για φαγητά, για ρούχα, για λεφτά, για σπίτια, για κόμματα, για ο,τι φανταστής. Απ’ το πρωί μέχρι το βράδυ πριόνι το στόμα· αλλ’ ούτε μια λέξι για το Χριστό! Τίποτα. Αν τον αγαπάς το Χριστό, που είναι η αγάπη σου; Ότι αγαπάει κανείς, το λέει, δε ντρέπεται, δε δειλιάζει.

Δυστυχώς όμως δεν είμαστε μόνο δειλοί. Αντί ν’ ακούγεται ομολογία, ακούγεται βλασφημία. Θεέ μου, πως μας ανέχεσαι! Ένα σκύλο έχεις, του πετάς ένα κόκκαλο, και κουνάει την ουρά του, σα να λέει· Ευχαριστώ, αφεντικό. Κι εμείς, που δεχόμαστε τόσα δώρα, ποιό είναι το ευχαριστώ; Είμαστε αγνώμονες, αχάριστοι.
Ν’ αγαπάς το παιδί σου, ν’ αγαπάς τον άντρα σου, ν’ αγαπάς την οικογένειά σου, ν’ αγαπάς τους ανθρώπους· αλλά παραπάνω ν’ αγαπάς το Χριστό· ον, παίδες Ελλήνων, υμνείτε και υπερυψούτε εις πάντας τους αιώνας· αμήν.

† επίσκοπος Αυγουστίνος

(Ομιλία Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου στον ιερό ναό των  Αγίων Πάντων Δροσερού – Εορδαίας 9-6-1985)